Toevoeging bij de stiltedag van november 2025

Toevoeging Stiltedag 28 november 2025.

Wat opborrelt bij de preek van Bernardus van Clairvaux. Hij laat mij rondzwerven door de verschillende ‘werelden’ t.w. de wereld van Schepping (onze aardse werkelijkheid), de wereld van de Ziel of Mundis Imaginalis (de wereld tussen aardse en hemelse werkelijkheid) en de wereld van de Geest (hemelse werkelijkheid).  

‘Tot lof van de moeder maagd’.

De engel Gabriël werd door God gezonden naar een stad in Galilea, Nazareth geheten, naar een maagd die verloofd was met een man uit het huis van David, Jozef geheten. En de naam van de maagd was Maria.’  - Lucas 1: 26-27.

Bernardus stelt onmiddellijk de vraag wat de evangelist wil uitdrukken door hier zoveel eigennamen te gebruiken.
Eigennamen zijn in de Mundis Imaginalis uitdrukking van de essentie van de ‘drager’ en ze hebben een specifieke kwaliteit waar verschillende symbolen mee verbonden kunnen zijn.  

Hier betreft het de ‘namen’  God (1) - en Zijn boodschapper: Gabriël (2) ,
de maagd – Maria (=geliefd door God) (3) - en haar verloofde – Jozef (=God voegt toe) (4),
van Maria en Jozef hun afstamming -huis van David (5), woonplaats -Nazareth (6) en landstreek – Galilea (7).
De Evangelist wordt door Bernardus ook berg genoemd. Een berg reikt naar de hemel en staat krachtig op aarde. Wat die berg ons toont is diens aardse gebondenheid en wat die te zeggen heeft draagt een hemelse klank, smaak en geur.
Zo is er een zevental namen genoemd, en heeft Bernardus gewezen op drie zintuigen. Tezamen geven de volheid van de 7 en de eenheid van de 3 de totaliteit van de 10; dit toont het grote belang van hetgeen de Evangelist hier noemt en van de komende Verkondiging.
Als de 7 namen klinken en de 3 zintuigen ‘ontwaken’ weet ik me aanwezig gesteld als Ruimte en kan ik de preek gaan lezen en overwegen.

Gabriël betekent ‘Kracht van God’, een naam waar ook Jezus Christus mee aangeduid wordt. Die Kracht is werkzaam in Zijn groet en boodschap. Het is de Kracht die hemel en aarde verbindt – Geboorte geeft - , opdat de hemelse Kracht de aardse kracht heiligt – heel maakt -.
Gabriel wordt door God gezonden naar de wereld van Schepping, naar de landstreek Galilea, naar de stad Nazareth. Galilea komt van GaLaL, dat ‘wegrollen’ betekent; het betreft iets dat voorbij gaat, weg gaat, verdwijnt.
De stad of plaats is Nazareth en komt van NaZaR, dat ‘afzonderen’ of ‘wijden’ betekent en Nazareth als naamwoord komt van ‘jonge spruit’ of ‘bloesem’. Het lijkt te gaan over een eerste bloei, die in dit aardrijk volgroeit en uiteindelijk vergaat of verdwijnt. Bernardus noemt de voorbeelden in het OT van het nieuwe begin en de dingen die voorbij gaan, zo gaat het ook in de tijd van het NT en in onze huidige tijd van ons aards bestaan.
Gabriel wordt gezonden om ‘een nieuw begin, dat ook weer voorbij gaat’ te brengen. Maar in het nadrukkelijk noemen van de maagd Maria – met de diverse andere benamingen -  naar wie Gabriël gezonden wordt is duidelijk dat het om een hemels zaad, of goddelijk Woord -Logos - gaat.

De maagd die verloofd is, is Maria (geliefd door Yah, de Heilige)  en haar verloofde is Jozef (toegevoegd door Yah, de Heilige), beiden levend in de wereld van Schepping.
Het mystieke hart van Maria is geopend voor de Kracht Gods, voor deze engel in de wereld van de Ziel – de Mundis Imaginalis. Het ontvangen van Goddelijke Kracht kan enkel gebeuren in de houding van algehele nederigheid. Zo is Maria ook beeld van zuivere geestelijk kwaliteit en wordt ze hier tevens uitgedrukt in maagdelijkheid. Bernardus wijst erop dat door Maria na te volgen ‘de maagdelijkheid prijzenswaardig is, maar de nederigheid noodzakelijk’. Ik overweeg die aanwijzing. Alleen in nederigheid kunnen we Kracht ontvangen, die ons helpt om weer op te staan als we zijn gevallen, of om opnieuw te kunnen beginnen nadat iets voorbij is gegaan of verdwenen.   

De Verkondiging van Gabriel draagt transformatie in zich. Dit drukt zich als volgt uit bij Maria: Maria is zij in de wereld van Schepping, maar in de Verkondiging wordt zij Moeder Gods in de wereld van de Ziel.
Maria is zij als moeder van Jezus op aarde in de wereld van Schepping.
Moeder Gods is zij zowel als Moeder van de Zoon van God in de wereld van de Ziel of Mundis Imaginalis, als ook als Moeder die Één is met Vader en Zoon in de wereld van de Geest.
Door Maria ‘na te volgen’ worden we geholpen om de weg van transformatie te gaan. 

Gabriel gaat naar Nazareth in Galilea. Naar de ‘Gewijde’ plaats, waar alles bloeit, groeit en vergaat in de wereld van Schepping. Maar Maria is ook een Gewijde Plaats, Maria is ook Kerk, Maria is ook Baarmoeder, dit alles in de Mundis Imaginalis.
Zo wordt in alle nederigheid, maagdelijkheid en vruchtbaarheid via Gabriel ‘het Woord van God’ ontvangen, in de wereld van de Ziel. Het Woord in de wereld van de Ziel is de ‘jonge spruit’ op aarde in de wereld van Schepping.
Deze openingstekst in Lucas van de ‘Verkondiging’ laat zich horen buiten tijd en ruimte, maar in onze wereldtijd is het de toegang tot de boodschap van ‘het Licht dat de Duisternis overwint’, van de Geboorte van het Licht.

De Verkondiging wordt ontvangen in de ‘afzondering’ - NaZaaR -, vanuit ware nederigheid en in de stilte – die maagdelijk en vruchtbaar is - van het mystieke hart, met de Kracht die wel wordt ervaren als een Aanraking of een Roep vanuit de Mundis Imaginalis - een moment van transformatie. Er gaat iets nieuws ontspruiten…  

 Nov 2025, kvb.